Applications of CRISPR–Cas in Agriculture and Plant Biotechnology

Son yıllarda bilim dünyasında büyük bir heyecan ve yankı uyandıran CRISPR-Cas9 teknolojisi, bakteri ve arkeler gibi prokaryotik organizmaların genomlarında prokaryodu enfekte eden bakteriyofajların DNA parçalarından türetilmiş ve daha sonraki benzer enfeksiyonlar sırasında bir tür kazanılmış bağışıklık sağlayan sekanslardır. Bu temel bilginin organizmalar içindeki genlerin düzenlenmesinde kullanılması ile biyolojik araştırmaların yanında biyoteknolojik ürünlerin geliştirilmesi ve hastalıkların tedavisi gibi çok çeşitli alanlarda başvurulan bir yöntem haline gelmesini sağlamıştır. Bilindiği gibi CRISPR-Cas9 genom düzenleme tekniği ile ilgili çalışmalarından dolayı 2020 yılındaki Nobel Kimya Ödülü Emmanuelle Charpentier ve Jennifer Doudna’ya verilmiştir.

Sizlerin de malumunuz olduğu gibi son teknolojik gelişmelerin bitkilere uyarlanması kah daha zorlu olabilmesinden kah da öncelik veya ekonomik nedenler yüzünden biraz zaman alabilmektedir. Fazla karamsar bir tablo çizmeden yüksek hedef özgüllüğü ve programlanabilirliği ile karakterize edilen CRISPR-Cas9 sisteminin bitki moleküler biyolojisine katkılarını yakın zaman içinde yapılan çalışmalarla görmeye başladığımızı da belirtmekte yarar görüyoruz. Bu bağlamda yakın zamanda yayınlanmış; ilk olarak CRISPR-Cas tarafından gen düzenleme teknolojilerinin daha sonra ise CRISPR-Cas'ın bitki verimi, kalitesi, hastalık direnci, herbisit direnci, ıslahı ve hızlandırılmış evcilleştirme gibi uygulamaların tartışıldığı keyifle okuyacağınızı düşündüğümüz derlemeyi sizlerle paylaşıyoruz.

Kaynak

https://www.nature.com/articles/s41580-020-00288-9